Om vast te kunnen stellen dat sprake is van een structureel begrotingsevenwicht is het belangrijk dat er inzicht is in welk deel van de baten en lasten incidenteel is en welk deel structureel. Onderstaand is daarom een overzicht van de incidentele baten en lasten opgenomen. Dit verplichte overzicht is nodig om vast te kunnen stellen of er sprake is van een structureel begrotingsevenwicht.
De in de begroting en meerjarenraming opgenomen belangrijkste incidentele baten en lasten (groter dan € 10.000) treft u in het volgende overzicht aan.
Tabel 11.2 Saldo incidentele lasten
Bedragen x € 1.000
| Programma / Taakveld - Incidentele lasten | Omschrijving | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. Dienstverlening en bestuur | 345 | 243 | ||||
| 0.4 | Overhead | Aanwending reserve ontwikkeling organisatie | 125 | 125 | ||
| 0.4 | Overhead | Aanwending reserve kwaliteitsimpuls personeel | 81 | 81 | ||
| 0.4 | Overhead | GR-SA2 incidentele interne projecten | 76 | 37 | ||
| 1.2 | Openbare orde en veiligheid | Tweejarig pilot integraal veiligheidsbeleid handhaving | 63 | |||
| 2. Wonen, bedrijven en creëren | 1.916 | 929 | 290 | 269 | ||
| 0.10 | Mutaties reserves | Toevoeging reserve totaaloplossing verkeersproblematiek | 929 | |||
| 2.1 | Verkeer en vervoer | Aanwending reserve totaaloplossing verkeersproblematiek | 80 | 82 | 84 | 86 |
| 2.1 | Verkeer en vervoer | Openbare verlichting- vroegtijdige vervanging armaturen | 14 | 14 | 14 | 54 |
| 2.2 | Openbare ruimte | Regeling stimulering verkeersveiligheidsmaatregelen 2022-2023 SPUK | 33 | 33 | 33 | |
| 2.4 | Milieu | Aanpak energie armoede SPUK | 81 | |||
| 2.4 | Milieu | Lokale aanpak isolatie SPUK | 60 | 210 | ||
| 2.4 | Milieu | Tijdelijke regeling capaciteit decentrale overheden voor klimaat-en energiebeleid (CDOKE) SPUK | 209 | 106 | 106 | 106 |
| 2.6 | Water | Tijdelijke impulsregeling klimaatadaptatie 2021–2027 SPUK | 105 | 105 | ||
| 7.3 | Afval | Aanwending reserve afval voor incidentele tegenvallers | 28 | |||
| 7.4 | Milieubeheer | Incidentele uitvoeringskosten veehouderijen 2025. | 90 | |||
| 8.1 | Ruimte en leefomgeving | Streekontwikkeling / landschapsprojecten - Berkenschutse of verkenningsonderzoeken | 113 | |||
| 8.1 | Ruimte en leefomgeving | Tijdelijke functionaris Gebiedplan Transitie Landelijk Gebied | 75 | 75 | ||
| 8.3 | Wonen en bouwen | Inleen personeel De Bulders (afbouw) | 85 | 65 | 35 | 5 |
| 8.3 | Wonen en bouwen | Eenmalige kosten invoering wet goed verhuurderschap | 18 | 17 | ||
| 8.3 | Wonen en bouwen | Eenmalige kosten invoering Wet kwaliteitsborging - bouw | 12 | 12 | 18 | 18 |
| 8.3 | Wonen en bouwen | Implementatie begeleiding Omgevingswet | 97 | 97 | ||
| 3. Samen leven en participeren | 6.198 | 2.060 | 51 | 52 | ||
| 3.1 | Onderwijs | Specifieke uitkering Onderwijsachterstandenbeleid SPUK | 82 | 82 | ||
| 3.5 | Participatie | Bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne SPUK | 2.390 | 994 | ||
| 3.5 | Participatie | Regeling specifieke uitkering gemeentelijke hulp aan gedupeerden kinderopvangtoeslagproblematiek 2021 SPUK | 12 | |||
| 3.5 | Participatie | Opvang asielzoekers SPUK | 2.321 | |||
| 3.8 | Cultuur | Regeling specifieke uitkering Informatiepunten Digitale Overheid SPUK | 16 | 16 | 16 | 16 |
| 3.8 | Cultuur | Bieb SPUK | 110 | |||
| 4.3 | Onderwijsbeleid en leerlingzaken | NPO incidentele inhuur sportconsulent SPUK GALA | 27 | |||
| 5.1 | Sportbeleid en activering | Bestedingen specifieke uitkering GALA | 74 | 69 | ||
| 5.5 | Cultureel erfgoed | Erfgoedkaart | 65 | |||
| 5.6 | Media | Aanwending reserve voor 2-jarige extra subsidie voor de bibliotheek. | 50 | |||
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | Afschrijvingen locatie Mariahoeve | 757 | 757 | ||
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | Tijdelijke bijdrage maatschappelijke begeleiding vluchtelingenwerk | 33 | 34 | 35 | 36 |
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | Tijdelijke opvang asielzoekers (Buitenjan) | 11 | 8 | ||
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | Bestedingen specifieke uitkering GALA | 62 | 50 | ||
| 6.2 | Toegang en eerstelijnsvoorzieningen | Incidentele subsidies jeugdzorg | 60 | |||
| 6.3 | Inkomensregelingen | Aanwending reserve BUIG | 50 | |||
| 7.1 | Volksgezondheid | Bestedingen specifieke uitkering GALA | 78 | 50 | ||
| Totaal incidentele lasten | 8.459 | 3.232 | 341 | 321 | ||
| Tabel 11.3 Saldo incidentele baten | ||||||
| Bedragen x € 1.000 | ||||||
| Programma / Taakveld - Incidentele baten | Omschrijving | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
| 1. Dienstverlening en bestuur | 209 | -206 | ||||
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserve ontwikkeling organisatie | -125 | -125 | ||
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserve kwaliteitsimpuls personeel | -81 | -81 | ||
| 0.7 | Algemene uitkering en overige uitkeringen gemeentefonds | Eenmalige korting gemeentefonds- Prov. Noord-Brabant | 475 | |||
| 0.7 | Opbrengst grondverkoop | Gronden aan de achterzijde van de Irislaan | -60 | |||
| 2. Wonen, bedrijven en creëren | -1895 | -819 | -264 | -198 | ||
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserve Bovenwijkse voorzieningen | -929 | |||
| 0.10 | Mutaties reserves | Onttrekking reserve mobiliteitsplan buitenwegen (fietspaden) ter dekking fietspaden leenderweg | -116 | |||
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserve totaaloplossing verkeersproblematiek | -75 | -75 | -75 | -75 |
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserves afval | -15 | -15 | -12 | -12 |
| 2.2 | Openbare ruimte | Regeling stimulering verkeersveiligheidsmaatregelen 2022-2023 SPUK | -33 | -33 | -33 | |
| 2.4 | Milieu | Aanpak energie armoede SPUK | -81 | |||
| 2.4 | Milieu | Lokale aanpak isolatie SPUK | -60 | -210 | ||
| 2.4 | Milieu | Tijdelijke regeling capaciteit decentrale overheden voor klimaat-en energiebeleid (CDOKE) SPUK | -209 | -106 | -106 | -106 |
| 2.6 | Water | Tijdelijke impulsregeling klimaatadaptatie 2021–2027 SPUK | -105 | -105 | ||
| 7.4 | Milieubeheer | Uitvoeringskosten veehouderijen | -90 | |||
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserve Streekontwikkeling / landschapsprojecten | -113 | |||
| 8.3 | Wonen en bouwen | Inleen personeel De Bulders (afbouw) | -85 | -65 | -35 | -5 |
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserves implementatie Omgevingswet | -97 | -97 | -3 | |
| 3. Samen leven en participeren | -6.133 | -2.026 | -16 | -16 | ||
| 3.1 | Onderwijs | Specifieke uitkering Onderwijsachterstandenbeleid SPUK | -82 | -82 | ||
| 3.5 | Participatie | Bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne SPUK | -2.390 | -994 | ||
| 3.5 | Participatie | Regeling specifieke uitkering gemeentelijke hulp aan gedupeerden kinderopvangtoeslagproblematiek 2021 SPUK | -12 | |||
| 3.5 | Participatie | Opvang asielzoekers SPUK | -2.321 | |||
| 3.8 | Cultuur | Regeling specifieke uitkering Informatiepunten Digitale Overheid SPUK | -16 | -16 | -16 | -16 |
| 3.8 | Cultuur | Bieb SPUK | -110 | |||
| 4.3 | Onderwijsbeleid en leerlingzaken | NPO incidentele inhuur sportconsulent SPUK GALA | -27 | |||
| 5.1 | Sportbeleid en activering | Bestedingen specifieke uitkering GALA | -74 | -69 | ||
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval reserve voor 2-jarige extra subsidie voor de bibliotheek. | -50 | |||
| 0.10 | Mutaties reserves | Afschrijvingen locatie Mariahoeve | -757 | -757 | ||
| 0.10 | Mutaties reserves | Vrijval algemene reserve voor erfgoedkaart | -65 | |||
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | Tijdelijke bijdrage maatschappelijke begeleiding vluchtelingenwerk | -28 | |||
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | Tijdelijke opvang asielzoekers (Buitenjan) | -11 | -8 | ||
| 6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | Vrijval SPUK gelden GALA | -62 | -50 | ||
| 6.3 | Inkomensregelingen | Vrijval reserve BUIG | -50 | |||
| 7.1 | Volksgezondheid | Vrijval SPUK gelden GALA | -78 | -50 | ||
| Totaal incidentele baten | -7.819 | -3.051 | -280 | -214 | ||
Onderstaand is een toelichting opgenomen over de belangrijkste incidentele baten en lasten. In eerste instantie worden de incidentele baten en lasten toegelicht die direct aan elkaar zijn gerelateerd. Aansluitend worden de incidentele lasten en baten, die geen directe relatie met elkaar hebben, separaat toegelicht.
Baten en Lasten
Programma 1
Bij organisatie ontwikkeling zijn de eenmalige lasten opgenomen vanuit de bestemmingsreserve voor ondersteuning en training van medewerkers bij gemeente Heeze-Leende. Dit geldt eveneens voor eenmalige lasten vanuit bestemmingsreserve kwaliteitsimpuls personeel. De aanwending is over twee jaar verdeeld.
Programma 2
Uit de bestemmingsreserve Mobiliteitsplan buitenwegen wordt de dekkingsreserve voor fietspad Leenderweg gerealiseerd. Ook wordt met dekking uit bestemmingsreserve een bijdrage aan randweg A2 voor de verbinding randweg Poortmannen gerealiseerd.
Verder vinden jaarlijks onttrekkingen plaats voor reserve totaaloplossing verkeersproblematiek. Hiermee worden niet-geplande verkeersonderzoeken verricht.
Diverse SPUK’s zijn als lasten en baten opgenomen zoals ook eerder aangegeven bij de programma’s.
De incidentele kosten van aanpak energiearmoede (1), van lokale aanpak isolatie (2), inzet capaciteit voor klimaat en energiebeleid (3) en de tijdelijke impulsregeling klimaatadaptie (4) worden vanuit de diverse SPUK regelingen bekostigd.
Voor de eenmalige verhuiskosten van Blink is rekening gehouden met een incidentele tegenvaller die als claim bij gemeente Heeze-Leende is aangekondigd. Aangezien dit een incidentele kostenpost is die buitengewoon is, dekken we deze post uit de reserve afval zodat het buiten de kostendekkende methodiek kan worden gehouden.
Het eenmalige bedrag in 2025 voor de uitvoeringskosten veehouderijen wordt gedekt vanuit een bate van het Rijk. Veehouders kunnen deelnemen aan de landelijke beëindigingregelingen (LBV en LBV+) bedoeld om de stikstofdepositie op Natura2000 gebieden te verminderen. Deelname brengt werk voor gemeenten met zich mee.
De bestemmingsreserve streekontwikkeling/ landschapsprojecten wordt ingezet voor verwachte kosten in 2026 naar aanleiding van de transitie landelijk gebied (nieuwe doelomschrijving bestemmingsreserve).
Voor de afbouwfase van de grondexploitatie De Bulders is personeel ingeleend. De kosten hiervan nemen af meerjarig. De kosten hiervan worden gedekt door de Bulders Woningbouw C.V.
Vanuit de bestemmingsreserve implementatie Omgevingswet worden de incidentele kosten gedekt van de implementatie begeleiding Omgevingswet.
Programma 3
Diverse SPUK’s zijn als lasten en baten opgenomen zoals ook eerder aangegeven bij de programma’s.
De incidentele inhuur van een sportconsulent en de specifieke bestedingen voor (1) sportbeleid en activering, (2) samenkracht en burgerparticipatie en (3) volksgezondheid worden vanuit SPUK GALA bekostigd.
De dekkingsbijdragen voor afschrijvingen zijn als baten en lasten opgenomen bij de afzonderlijke programma’s.
De eenmalige kostenpost in 2025 voor de erfgoedkaart wordt gedekt uit de algemene reserve. Dit geldt eveneens voor de 2-jarige extra subsidie voor de bibliotheek (loopt af in 2025).
Doordat de afschrijvingskosten van locatie Mariahoeve drukken op de exploitatie in 2025 en 2026 is een bestemmingsreserve gecreëerd die gevoed wordt met de saldi van de jaarlijkse GOO-normbedragen ter dekking.
Voor de kosten inzake de tijdelijke maatschappelijke begeleiding vluchtelingenwerk en tijdelijke opvang asielzoekers (Buitenjan) wordt in 2025 de bijdragen ingezet die we ontvangen vanuit een SPUK en vanuit de algemene uitkering.
De kosten die gepaard gaan met de aanwending van de reserve BUIG worden gedekt door de vrijval van de reserve BUIG. De extra kosten hebben betrekking op een verwachte toename van het aantal bijstandsgerechtigden.
Lasten
Programma 1
Binnen de GRSA2 staan de interne projecten Informatie en archiefbeheer, aanbesteding eHRM/PSA en Key2Finance en de eenmalige afhandeling WOZ-bezwaren begroot als incidentele posten. Deze bijdragen bevatten de bijdrage van gemeente Heeze-Leende zoals is vastgesteld met de verdeelsleutel.
De pilot integraal veiligheidsbeleid duurt 2 jaar en 2025 is het tweede jaar waarin meer wordt ingezet op handhaving.
Programma 2
In het kader van duurzaamheid worden lamptypen vervangen door dimbare LED-verlichting. Echter, één type armaturen dient vervroegd vervangen te worden omdat deze niet functioneert met dimbare LED-verlichting. Omdat deze armaturen nog een resterende levensduur hebben, ontstaat een incidentele last, zoals aangegeven staat in het beleidsplan openbare verlichting.
De functionaris die in de tijdelijkheid is aangetrokken voor het gebiedsplan ‘Transitie Landelijk Gebied’ is meegenomen in de tabel als incidentele last.
In 2025 en 2026 worden eenmalige kosten gemaakt voor de invoering van de Wet goed verhuurderschap. De eenmalige kosten voor de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor bouw lopen door tot en met 2028.
Programma 3
Er zijn in 2025 incidentele lasten meegenomen voor incidentele subsidies inzake de jeugdzorg.
Baten
Programma 1
Vanuit de provincie Noord-Brabant is de volgende informatie verstrekt, namelijk dat gemeenten de eenmalige daling van het gemeentefonds van € 675 miljoen in 2025 kunnen aanmerken als negatieve incidentele baat. Dit is voor gemeente Heeze-Leende een bedrag van € 475.000.
Het begrotingssaldo geeft zonder deze incidentele baten en lasten het volgende beeld:
Tabel 11.4 Saldo begroting en meerjarenraming exclusief incidentele baten en lasten
Bedragen x € 1.000
| Omschrijving | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 |
|---|---|---|---|---|
| Saldo begroting en meerjarenraming exclusief mutatie reserves | -1.471 | -1.958 | -55 | 59 |
| Saldo mutatie reserves | 1.514 | 1.437 | 305 | 311 |
| Begrotingssaldo na bestemming | 43 | -521 | 251 | 371 |
| Eliminatie saldo incidentele baten en lasten | 640 | 181 | 61 | 107 |
| Saldo begroting en meerjarenraming exclusief incidentele baten en lasten | 683 | -340 | 312 | 478 |
Als in het begrotingsjaar structurele lasten gedekt zijn door structurele baten is er sprake van structureel begrotingsevenwicht. Het structureel begrotingsevenwicht wordt berekend door de totale lasten en baten te verminderen met de incidentele lasten en baten. Het saldo dat over blijft, moet positief zijn. De structurele baten zijn dan groter dan de structurele lasten.
Het structureel begrotingssaldo 2025 is na eliminatie van de incidentele baten en lasten positief. Dit betekent dat de begroting in 2025 structureel sluitend is.