Omschrijving (toelichting)
1. Garantstellingen Bulders woningbouw C.V.
De gemeente Heeze-Leende staat door het verstrekken van een akte van borgtocht 100% garant voor de leningen die De Bulders Woningbouw C.V. heeft aangetrokken voor de aankoop van de gronden van de gemeente. Hier tegenover heeft de gemeente hypothecaire zekerheid op de gronden ontvangen.
De gemeente Heeze-Leende brengt voor de garantstelling een marktconforme vergoeding van 0,55% in rekening bij De Bulders Woningbouw C.V. Over de aangesproken kredietfaciliteit inclusief aangegane leningen zal de financier rente bij De Bulders Woningbouw C.V. in rekening brengen. Om aan bovenstaande uitvoering te kunnen geven dient de directie van de Bulders Woningbouw C.V. deze rentenota’s steeds direct aan de gemeente Heeze-Leende beschikbaar te stellen.
De gemeente Heeze-Leende loopt het risico dat de garantstelling door de bank wordt ingeroepen bij de gemeente. Het gaat in totaal om een garantstelling van maximaal € 16 miljoen kredietfaciliteit. Dit kan naar verwachting in 2025 verlaagd worden naar € 4 miljoen kredietfaciliteit. We achten een kans van 10% reëel, zodat het risico van het daadwerkelijk voordoen ligt op € 0,4 miljoen. Daarbij is rekening gehouden met de zekerheden die zijn gesteld.
2. Overige garantstellingen en verstrekte leningen
De gemeente Heeze-Leende staat nog garant voor een drietal leningen van het Hypotheekfonds voor Overheidspersoneel (afgekort HvO) waarvan de schuldrest eind 2023 nog € 487.000 bedroeg. Dit zijn de lopende hypotheekleningen bij HvO en rechtstreekse verstrekkingen.
Onze gemeente heeft diverse garantstellingen afgegeven en leningen verstrekt om maatschappelijke doeleinden mogelijk te maken. Het risico bestaat dat deze garantstellingen worden aangesproken op het moment dat de organisatie of vereniging/stichting waarvoor de garantstelling is afgegeven niet aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. Ook loopt onze gemeente het risico dat de door haar verstrekte leningen niet kunnen worden terugbetaald. De grootste leningen zijn aan Wocom en stichting HSLnet verstrekt.
Het risico bij de aan Wocom verstrekte leningen met een restschuld op eind 2023 van € 1,4 miljoen is minimaal omdat het door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) gewaarborgde leningen betreft. WSW neemt de betaalverplichtingen voor een lening over wanneer de corporatie (ondanks de voordelige financieringsvoorwaarden) de rente en aflossing op een door WSW geborgde lening niet meer kan betalen. Alleen als WSW deze betaalverplichting niet uit de in de zekerheidsstructuur kan voldoen, moeten rijk en gemeenten bijspringen. WSW is nog nooit aangesproken op de borg en schat het risico van de gemeenten en het Rijk in als zeer klein, of zelfs theoretisch. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) behartigt de belangen van de gemeenten richting WSW.
In het kader van de financiering van de aanleg van een glasvezelnetwerk in zowel de kernen als in het buitengebied zijn er een aantal leningen met een totaal van 7 miljoen verstrekt aan de Stichting HSLnet. De restschuld van deze leningen bedraagt eind 2023 nog € 5,0 miljoen.
Het beheer en onderhoud en een deel van de exploitatie van het netwerk is ondergebracht bij Simac Techniek uit Veldhoven. Simac Techniek staat (nog gedurende een periode van 3 jaar) garant voor het aflossen van het lening deel van € 4,8 miljoen tot een restschuld van € 2,5 miljoen. Ook is de exploitatie van het glasvezelnetwerk behoudend van opzet en laat de komende 20 jaar voldoende ruimte voor aflossing van de lening en betaling van de rente. De exploitatie draait op dit moment probleemloos en er zijn geen signalen dat dit op korte termijn wijzigt.
Tien procent van alle garantstellingen en leningen samen wordt meegenomen als risico. Ultimo 2023 bedraagt dit € 6,9 miljoen en tien procent daarvan zien we als risico en dit komt neer op € 0,7 miljoen.
3. Rampenbestrijding bij grote rampen
Een incident of ramp is moeilijk te voorspellen. Wat we wel weten is dat een heide- of bosbrand regelmatig voorkomt. In 2010 heeft er een grote heidebrand plaatsgevonden op de Strabrechtse Heide. Een deel van de kosten van de inzet van de brandweer wordt afgewenteld op de gemeente en is niet te verhalen. Deze kosten kunnen aanzienlijk zijn als zich zo’n ramp voordoet (kan oplopen tot € 500.000). De kans hierop is echter gering (10%). We schatten dit risico daarom op € 50.000.
4. Calamiteiten informatiebeveiliging
De gemeente is het afgelopen decennium steeds meer een informatiebeheerder, -gebruiker en -leverancier geworden. Wij verzamelen, beheren en gebruiken informatie over onze inwoners en ondernemers die van belang is voor onze wettelijke dienstverleningstaken. Wij zijn de beheerder van een groot aantal authentieke basisregistraties en leverancier van betrouwbare en beveiligde informatie naar andere overheden. Informatie beheer is daarmee een van onze kerntaken geworden. Onze inwoners en ondernemers moeten er daarbij vanuit kunnen gaan dat wij met die persoonlijke en vertrouwelijke informatie verantwoordelijk omgaan.
De risico’s van informatiebeveiliging door bijvoorbeeld hacking, phishing of ongeautoriseerd gebruik van onze systemen of datalekken nemen toe en de mogelijke gevolgen ervan worden ernstiger. Heeze-Leende conformeert zich aan de beveiligingsmaatregelen zoals genoemd in de BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid). Via de auditverplichting ENSIA legt de gemeente hierover verantwoording af.
5. Ontbrekende risicoreserves gemeenschappelijke regelingen
Een aantal gemeenschappelijke regelingen heeft geen risicoreserve om mogelijk onverwachte financiële tegenvallers op te kunnen vangen. Het risicobedrag is gesteld op € 0,5 miljoen mede beïnvloed door de gemeenschappelijke regeling van GRSA2 en de lasten die daar doorheen lopen en de geldende verdeelsleutels met gemeente Cranendonck en gemeente Valkenswaard.
6. Levering van aardgas en elektriciteit
Door de voortdurende oorlog tussen Rusland en Oekraïne en de spanningen in het Midden-Oosten blijft de energiemarkt gespannen en grillig. Hierdoor is het moeilijk de prijzen voor elektriciteit en gas op langere termijn in te schatten en dit maakt het begroten van kosten voor de levering gas en elektriciteit lastig. Desondanks is de schommeling van prijzen een regulier onderdeel van de markt geworden en kan het risico verlaagd worden ten opzichte 2024. Het risico kan worden teruggebracht naar € 50.000.
7. Afhankelijkheid van de wereldmarktprijzen in de methodiek afvalkostendekkendheid
De tijd is voorbij dat Nederland kan meedeinen op voor ons land gunstige internationale verhoudingen. Het zal kostbare inspanningen moeten plegen om overeind te blijven in een turbulenter, grimmiger wereld die langs drie assen (machtspolen, tonelen van machtsuitoefening, wereldbeelden) fragmenteert. Mogelijk dat het ook het verdienvermogen en de open markten raakt en dat dit de wereldmarktprijzen beïnvloedt.
8. Bosonderhoud geschiedt door middel van subsidies
Op dit moment worden de bossen onderhouden door middel van subsidies en deze lopen nog door tot en met 2026 en moeten opnieuw worden aangevraagd. Gemeente Heeze-Leende heeft de verplichting om de gebieden te beheren en onderhouden en zal eventueel op zoek dienen te gaan naar financiële middelen om dit te bekostigen (Bron: Nota Bossen en Natuurterreinen 2024-2034).
9. Jeugdzorg
Uit het kostprijsonderzoek is gebleken dat het inkooptarief Jeugdzorg Plus binnen de 21 samenwerkende gemeenten erg laag is vergeleken met de landelijke standaard. De aanbieders hebben aangegeven in financiële problemen te komen als de tarieven niet worden verhoogd. De verwachting is daarom dat de tarieven met terugwerkende kracht voor 2024 aangepast worden. De hoogte van het nieuwe tarief is op dit moment nog onzeker. Voor 2025 en verder verwachten we een significante verhoging van het dagtarief. Hierover wordt nog op landsdeelniveau gesproken. De financiële impact hiervan op de begroting is op dit moment nog onduidelijk. Zodra hier meer informatie over is, volgt een voorstel vanuit de regio.
Een van onze subsidiepartners, die jeugdprofessionals levert, heeft aangegeven dat de huidige tarieven vanaf 2025 niet kostendekkend zijn. Op dit moment is niet duidelijk wat de financiële impact is voor 2025, gesprekken hierover lopen nog. Het financieel risico ligt tussen € 60.000 en € 130.000,--. In de begroting is rekening gehouden met 50% van de totale kosten.
10. Verantwoording subsidievereisten Regiodeal inzake Berkenschutse
Naar verwachting wordt een bijdrage ontvangen van de Regiodeal voor een financiële bijdrage een Berkenschutse. De hoogte van de bijdrage is nog niet duidelijk. Vanuit de projectgroep wordt aangegeven dat de subsidievereisten fors zijn en ingeval hieraan niet voldaan kan worden, dit financiële gevolgen met zich mee kunnen brengen. Om die reden is de minimale bijdrage die nodig is om het project te bewerkstelligen opgenomen als financieel risico en verdeeld over drie jaar. Ingeval duidelijk wordt dat niet kan worden voldaan aan de subsidievereisten kan gedurende de bouw gezocht worden naar andere subsidieverstrekkers.
11. Bestendigen sociale cohesie/ accommodaties
Om invulling te geven aan het deel van het raadsprogramma dat gaat over het bestendigen van de sociale cohesie vindt een oriëntatie plaats waarbij nader wordt gekeken of en welke versterking nodig is ten aanzien van dorpshuizen.
12. Overige risico’s
Naast bovengenoemde belangrijke risico’s heeft onze gemeente ook te maken met andere risico’s, zoals renterisico’s, bodemverontreiniging, wijzigingen in wetgeving met mogelijk financiële gevolgen, onvoorziene tegenvallers bij verbonden partijen, ontwikkelingen algemene uitkering gemeentefonds (bijvoorbeeld als gevolg van beleidskeuzes van het nieuwe kabinet) en dergelijke. We zien dat projecten die in het verleden zijn vastgesteld soms meerdere jaren zijn doorgeschoven. Redenen van het uitstel zijn divers van aard. Als gevolg van renteontwikkelingen kan dat een budgettair effect hebben. Deze risico’s hebben we niet afzonderlijk benoemd en gekwantificeerd, maar hiervoor wordt een jaarlijks gelijkblijvend risicobedrag aangehouden van € 200.000.